Skip links

Proje Yönetimi

Kalkınma Ajansı

Kalkınma Ajansı nedir?

Kalkınma Ajansları kendine özgü çalışma ve finansman mekanizmasına sahip, kar amacı gütmeyen, çabuk karar alıp uygulayabilen, merkezi ve yerel idarelerin dışında, kamu, özel sektör ve STK’ları bir araya getiren Kamu tüzel kişiliğine sahip, düzey 2 bölgeleri esas alınarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda Bakalar Kurulu Kararı ile kurulan kalkınma birimleridir.

Kalkınma ajansları teknik kapasitesi yüksek, uygulayıcı değil destekleyici olarak bölge kaynak ve potansiyellerinin en iyi şekilde kullanılmasına, kalkınmanın daha dengeli ve topyekûn bir halde tüm ülkeyi kapsamasına ve bütün vatandaşlar için fırsat eşitliği sağlamayı hedefler.  Ülke çapında 26 düzey 2 bölgesinde faaliyet gösteren 26 kalkınma ajansı, ülkemiz bölgeleri arasında ekonomik ve sosyal gelişmişlik farklılıklarının en aza indirilmesi ve bölgelerimizin küresel düzeyde rekabet güçlerinin artırılması yolunda çözüm ortağı olmak amacıyla yeni ve yenilikçi süreçler geliştirmeyi amaçlar.

Avrupa Birliği istatistiki sınıflandırma birimleri ile uyumlu olan bölgesel analizlerin sağlıklı yapılabilmesi için yapılan sınıflamadır. Türkiye; 12 düzey 1 bölgesi ve 26 düzey 2 bölgesine ayrılmıştır. 5449 sayılı Kanun gereğince Kalkınma Ajansları Düzey 2 bölgeleri esas alınarak kurulmuştur.

Türkiye’de bulunan 26 tane Kalkınma Ajansı;

  • İstanbul Kalkınma Ajansı, İstanbul
  • Trakya Kalkınma Ajansı, Edirne-Kırklareli-Tekirdağ
  • Güney Marmara Kalkınma Ajansı, Balıkesir-Çanakkale
  • İzmir Kalkınma Ajansı, İzmir
  • Güney Ege Kalkınma Ajansı, Aydın-Denizli-Muğla
  • Zafer Kalkınma Ajansı, Afyon-Kütahya-Manisa-Uşak
  • Bursa, Eskişehir, Bilecik Kalkınma Ajansı
  • Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, Bolu-Düzce-Kocaeli-Sakarya-Yalova
  • Ankara Kalkınma Ajansı, Ankara
  • Mevlana Kalkınma ajansı, Karaman-Konya
  • Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı, Antalya-Burdur-Isparta
  • Çukurova Kalkınma Ajansı, Adana-Mersin
  • Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı, Hatay-Kahramanmaraş-Osmaniye
  • Ahiler Kalkınma Ajansı, Aksaray-Kırıkkale-Kırşehir-Niğde-Nevşehir
  • Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, Kayseri-Sivas-Yozgat
  • Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, Bartın-Karabük-Zonguldak
  • Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı, Çankırı-Kastamonu-Sinop
  • Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı, Amasya-Çorum-Samsun-Tokat
  • Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı, Artvin-Giresun-Gümüşhane-Ordu-Rize-Trabzon
  • Kuzey Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı, Bayburt-Erzincan-Erzurum
  • Serhat Kalkınma Ajansı, Ağrı-Ardahan-Iğdır-Kars
  • Fırat Kalkınma Ajansı, Bingöl-Elazığ-Malatya-Tunceli
  • Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı, Bitlis-Hakkari-Muş-Van
  • İpek Yolu Kalkınma Ajansı, Adıyaman-Gaziantep-Kilis
  • Karacadağ Kalkınma Ajansı, Diyarbakır-Şanlıurfa
  • Dicle Kalkınma Ajansı, Batman-Mardin-Şırnak-Siirt
  • Bölge plan ve programlarının uygulanmasını sağlayıcı proje ve faaliyetler,
  • Bölge plan ve programlarına uygun olarak, bölgenin kırsal ve yerel kalkınma ile ilgili kapasitesinin geliştirilmesine katkıda bulunan proje ve faaliyetler
  • Kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki iş birliğini ve ortaklık kültürünü geliştiren projeler,
  • Bölgenin kaynak ve imkânlarını tespit etmeye, ekonomik ve sosyal gelişmeyi hızlandırmaya, rekabet gücünü ve yenilik kapasitesini artırmaya ve ulusal ve uluslararası düzeyde etki ve etkinliği artırmaya yönelik her türlü analiz, strateji, plan çalışması, araştırma ve inceleme gibi çalışmalar,
  • Bölgenin iş ve yatırım imkânlarının tanıtımına ve geliştirilmesine yönelik proje ve faaliyetler,
  • Yönetim, yenilikçi ve verimli üretim, tanıtım, pazarlama, teknoloji, araştırma ve geliştirme, finansman, örgütlenme ve işgücü eğitimi gibi konularda, küçük ve orta ölçekli işletmelerle yeni girişimcileri doğrudan veya dolaylı olarak destekleyecek proje ve faaliyetler,
  • Türkiye'nin katıldığı ikili veya çok taraflı uluslararası programlara ilişkin faaliyetlerin bölgede tanıtımını yapan, bu programlar kapsamında proje geliştirilmesine ve kaynak teminine katkı sağlayan proje ve faaliyetler,
  • Bölgedeki kurum ve kuruluşların insan kaynakları ve kurumsal kapasitelerinin artırılmasına, proje üretme ve uygulama kapasitelerinin güçlendirilmesine ve hizmet sunumundaki beceri ve niteliklerinin geliştirilmesine yönelik proje ve faaliyetler.

Proje teklif çağrıları kapsamında bir başvuru sahibi, aynı takvim yılı içerisinde ilgili ajansa tek başına en fazla altı projesi için destek başvurusunda bulunabilir.

Kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, birlikler, kooperatifler, sivil toplum kuruluşları, organize sanayi bölgeleri, sanayi siteleri, serbest bölge işleticileri, teknoloji transfer ofisi şirketleri ile teknoloji geliştirme bölgesi, endüstri bölgesi ve iş geliştirme merkezi gibi kuruluşların yönetici şirketleri ile kâr amacı güden diğer gerçek ve tüzel kişiler başvurabilir.

Ajanslar tarafından uygulanacak destek türleri mali ve teknik destekler olmak üzere ikiye ayrılır.

1- Mali Destekler;

Doğrudan Finansman Desteği: Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı desteklerden oluşur. Ancak ajans proje teklif çağrısı yapmaksızın ve proje hazırlığı konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini doğrudan yönetmek suretiyle,  fizibilite desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de doğrudan destek sağlayabilir.

Doğrudan finansman desteği miktarı, başvuru rehberinde belirtilecek üst limitleri geçmemek kaydıyla ve eş finansman ilkesi çerçevesinde, proje uygun maliyetlerinin en fazla yüzde yetmiş beşidir. Uygulama süresi en fazla iki yıl olan projelere mali destek sağlanır.

  • Fizibilite Desteği: Ajans, bölgenin kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılmasına, bölge ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesine, bölgenin yenilik ve girişimcilik kapasitesinin geliştirilmesine yönelik yatırım projelerinin fizibilite çalışmalarına doğrudan mali destek verebilir. Başvuru rehberlerine esas olmak üzere desteklenmeyecek fizibilite çalışmaları, fizibilite hazırlanmasında esas alınacak fizibilite şablonları, uygun başvuru sahipleri, destek limitleri ve azami destek miktarı gibi hususlar Bakanlık tarafından düzenlenir.
  • Güdümlü Proje Destekleri: Bölgedeki girişimcilik ve yenilikçilik kapasitesini geliştirecek nitelikteki iş geliştirme merkezleri, teknoparklar, teknoloji geliştirme merkezleri ve işletmelerin ortak kullanımına açık fuar, ticaret merkezi, sergi salonu, laboratuvar ve atölye gibi büyük bütçeli altyapı ve/veya işletme desteklerini içeren, stratejik önem taşıyan, projelere Ajansın öncülük edip ve koordinasyonunu üstlenmesi ile proje teklif çağrısı yöntemi uygulamadan doğrudan mali ve teknik destek sağlamasıdır. Ajans güdümlü projelerde toplam proje maliyetinin en fazla yüzde yetmiş beşi oranında mali destek sağlayabilir. Bu oran yönetim kurulunun onayı ile en fazla %90’a kadar artırılabilir. Güdümlü projelerde proje ortaklarının da nakdi destek sağlamaları ve projenin sürdürülebilirliğini teminat altına alacak taahhütlerde bulunmaları esastır.

Finansman Desteği: Finansman desteği, projeler için, ilgili araç kuruluşlardan alınacak krediler karşılığında ödenecek finansman giderlerinin, ajans tarafından karşılanmasını öngören mali destektir.

Faizsiz Kredi Desteği: Faizsiz kredi desteği, ajansın başvuru rehberine uygun projelere aracı kurumlar vasıtasıyla faizsiz kredi temin etmek suretiyle sağlayacağı mali destektir. Faizsiz kredi desteğinde, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az altı ay geri ödemesiz dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla üç yıl içinde tamamlanır.

2- Teknik Destek;

Ajans; adil, açık ve şeffaf kurallara tabi olmak ve kendisi tarafından yapılan herhangi bir proje teklif çağrısı ile ilişkilendirilmemek koşuluyla, yerel yönetimlerin başta planlama çalışmaları ile bölge plan ve programlarını uygulayıcı veya yerel kalkınma kapasitesini artırıcı faaliyetleri başvuru sahiplerinin yerel ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunabilecek çalışmaları için, mevcut imkanları çerçevesinde kendi personeli eliyle ya da hizmet alımı yoluyla; eğitim verme, program ve proje hazırlanmasına katkı sağlama, geçici uzman personel görevlendirme, danışmanlık sağlama, lobi faaliyetleri ve uluslararası ilişkiler kurma gibi kurumsal nitelikli ve kapasite geliştirici teknik destek hizmetleri sağlayabilir. Teknik destekler kapsamındaki benzer faaliyetler için yapılacak hizmet alımlarında maliyet etkinliği sağlamak amacıyla ortak tedarik süreci yürütülebilir.

En Son Yazımız